অসম উচ্চতৰ মাধ্যমিক শিক্ষা পৰিষদৰ অধীনৰ একাদশ শ্ৰেণীৰ ৰসায়ন বিজ্ঞানৰ ১ নং অধ্যায়ত সাধাৰণতে ৰসায়ন বিজ্ঞানৰ কিছুমান মৌলিকধাৰণা সামৰি লোৱা হয় । এই অধ্যায়ত আপুনি সন্মুখীন হ'ব পৰা মূল ধাৰণাসমূহৰ সাৰাংশ ইয়াত দিয়া হৈছে:
Join our WhatsApp group
Important links | |
Download notes | |
Go to official website: |
১/ ৰসায়ন বিজ্ঞানৰ
গুৰুত্ব
- দৈনন্দিন জীৱন আৰু বিভিন্ন বৈজ্ঞানিক ক্ষেত্ৰত ৰসায়ন
বিজ্ঞানৰ ভূমিকা বুজি পোৱা।
২/ মৌলিক সংজ্ঞা
- পদাৰ্থ : যিকোনো বস্তু যাৰ ভৰ থাকে আৰু স্থান দখল কৰে।
- মৌল : মাত্ৰ এটা প্ৰকাৰৰ পৰমাণুৰে গঠিত বিশুদ্ধ পদাৰ্থ।
- যৌগ : দুটা বা তাতকৈ অধিক মৌল ৰাসায়নিকভাৱে নিৰ্দিষ্ট
অনুপাতত একত্ৰিত হ’লে সৃষ্টি হোৱা পদাৰ্থ।
- মিশ্ৰণ : ৰাসায়নিকভাৱে সংযুক্ত নোহোৱা দুটা বা তাতকৈ অধিক
পদাৰ্থৰ সংমিশ্ৰণ।
৩/ ৰাসায়নিক
সংমিশ্ৰণৰ নিয়ম
- ভৰ সংৰক্ষণৰ নিয়ম :
ৰাসায়নিক বিক্ৰিয়াৰ সময়ত
ভৰৰ সৃষ্টি বা ধ্বংসও নহয়।
- নিৰ্দিষ্ট অনুপাতৰ নিয়ম
: কোনো এটা যৌগত
সদায় ওজনৰ হিচাপত হুবহু একে অনুপাতৰ মৌল থাকে।
- একাধিক অনুপাতৰ নিয়ম
: যেতিয়া দুটা মৌল
একত্ৰিত হৈ এটাতকৈ অধিক যৌগ গঠন কৰে, তেতিয়া আনটোৰ এটা নিৰ্দিষ্ট ওজনৰ সৈতে সংযুক্ত হোৱা
এটা মৌলৰ ওজন সৰু পূৰ্ণসংখ্যাৰ অনুপাতত থাকে।
- গে-লুছাকৰ গেছীয় আয়তনৰ নিয়ম
: গেছবোৰে একেলগে
এনে আয়তনত বিক্ৰিয়া কৰে যিয়ে ইটোৱে সিটোৰ লগত আৰু গেছীয় হ'লেও উৎপাদিত পদাৰ্থৰ আয়তনৰ সৈতে সৰল অনুপাত বহন কৰে,
সকলো আয়তন একে উষ্ণতা আৰু
চাপত জুখিব পৰা যায়।
- এভোগাড্ৰ’ৰ নিয়ম : একে উষ্ণতা আৰু চাপত সমান আয়তনৰ গেছত সমান সংখ্যক অণু
থাকে।
৪/ পাৰমাণৱিক আৰু
আণৱিক ভৰ
- Atomic
Mass Unit (amu) : পাৰমাণৱিক আৰু আণৱিক ওজন প্ৰকাশ কৰিবলৈ ব্যৱহাৰ কৰা ভৰৰ একক।
Mole Concept : মোল হৈছে পদাৰ্থৰ পৰিমাণ জুখিব পৰা একক। এটা মোলত এভোগাড্ৰ'ৰ সংখ্যা (৬.০২২×১০২৩৬.০২২ * ১০^২৩ কণিকাৰ (পৰমাণু, অণু, আয়ন আদি)।
৫) মোলাৰ ভৰ আৰু
মোলাৰ আয়তন
- Molar
Mass : কোনো পদাৰ্থৰ
এটা মোলৰ ভৰ (গ্ৰামত)।
- মোলাৰ আয়তন :
মানক উষ্ণতা আৰু চাপ (STP)ত গেছৰ এটা মোলে দখল কৰা আয়তন,
সাধাৰণতে গেছৰ বাবে ২২.৪ লিটাৰ।
৬) ষ্ট’ইকিয়ামেট্ৰি
আৰু ষ্ট’ইকিয়ামেট্ৰিক গণনা
- ষ্ট’ইকিঅ’মেট্ৰি : ৰাসায়নিক বিক্ৰিয়াত বিক্ৰিয়াকাৰী আৰু উৎপাদিত
পদাৰ্থৰ গণনা।
- সুষম ৰাসায়নিক সমীকৰণ
: ই কোনো ৰাসায়নিক
বিক্ৰিয়াত জড়িত বিক্ৰিয়াকাৰী আৰু উৎপাদিত পদাৰ্থৰ পৰিমাণক প্ৰতিনিধিত্ব
কৰে।
৭/ একাগ্ৰতাৰ চৰ্ত
- গণ শতাংশ : (দ্ৰৱীভূত পদাৰ্থৰ ভৰ/দ্ৰৱৰ ভৰ)×১০০
- Mole
Fraction : কোনো উপাদানৰ মোলৰ অনুপাত আৰু মিশ্ৰণটোত থকা মুঠ মোলৰ অনুপাত।
- মোলাৰিটি (M)
: প্ৰতি লিটাৰ দ্ৰৱত
দ্ৰৱীভূত পদাৰ্থৰ মোল।
- Molality
(m) : প্ৰতি
কিলোগ্ৰাম দ্রাৱকত দ্ৰৱীভূত পদাৰ্থৰ মোল।
৮) অভিজ্ঞতাভিত্তিক
আৰু আণৱিক সূত্ৰ
- অভিজ্ঞতাভিত্তিক সূত্ৰ :
যৌগ এটাত পৰমাণুৰ আটাইতকৈ সহজ
অনুপাত।
- আণৱিক সূত্ৰ : যৌগটোৰ এটা অণুত থকা প্ৰতিটো মৌলৰ প্ৰকৃত পৰমাণুৰ
সংখ্যা।
মনত ৰখা মূল
ধাৰণাসমূহ:
- অভিজ্ঞতাভিত্তিক আৰু আণৱিক সূত্ৰৰ মাজৰ পাৰ্থক্য বুজি
পোৱা।
- সীমিত ৰিএজেণ্ট গণনাকে ধৰি ষ্ট’ইকিয়ামেট্ৰিক গণনা
সম্পন্ন কৰাৰ ক্ষমতা।
- ৰাসায়নিক সংমিশ্ৰণৰ নিয়ম আৰু ইয়াৰ প্ৰয়োগৰ সৈতে
পৰিচিত হোৱা।
Important links | |
Download notes | |
Go to official website: |
Mir Hussain
Hi there, As the CEO and founder of EXAM GUIDANCE, my name is Mir Hussain. Comprehensive materials are available on our website the Exam Guidance, including notes and ideas for BA, B.Com, B.Sc., and Computer Science degrees, as well as SCERT and NCERT notes for learning institutions 3 through 12. In addition, Exam Guidance offer books, eBooks, biographies, quotations, novels, and other study materials for postgraduate work.